SINAV KAYGISI NEDİR?

Sınav başladığında, yani sınav sonucu kişiliğin değeri olarak algılandığında durum öyle bir hal alır ki başarılı olan bir kişi başarısını(ona göre kişilik değerini) kaybetme, başarısız olma olasılığından ötürü kaygı duyar. Yani kişiliğimizin değerli veya değersiz olabileceği ve bu değerin sınavın sonucunda belirleneceği gibi yanılgılı bir inanca kendimizi kaptırmışsak kaygı bizi kıskacına almış demektir.

Çünkü başarılı performanslarda bulunmuş,  kişilik değerimiz artmış ve herkes bizi alkışlamış, değer vermişse bile kazandığımız değeri kaybetme olasılığını düşünerek hep kaygıyla yaşayacağız demektir.

Kendimize başarılı-başarısız, sevilen-sevilmeyen, becerikli-beceriksiz, değerli-değersiz gibi toptancı değer yargıları yüklüyorsak üstelik bunları sınavdaki performansımıza bağlı olarak kazandığımıza inanıyorsak sınav kaygısı ile dolu bir yaşam tarzı seçmişiz demektir. İş bununla da kalmaz, kişilik değerimizi bir sınavın sonucuna göre elde etme, koruma çabaları kaygının yanı sıra öfke karamsarlık, kötümserlik, başkalarını ve kendimizi suçlama, kaçma, kaçınma sahip olduğumuz yetenekleri kullanamama gibi bir sürü başka duygu durumları da gündeme getirebilir.

Aklımızda sürekli "Ya başarılı olamazsam, ya beceremezsem?" sorusu dönüp dolaşacaktır. Bu duyguya kapıldığımızda onu doğuran olayı değiştiremiyorsak, ancak olay hakkındaki duygularımızı değiştirerek duygularımızı değiştirebiliriz. Yani sınav kaygısı yaşıyorsak sınavı ortadan kaldıramayacağımıza göre sınav kaygımızı engellemek için sınav hakkındaki düşünce ve inançlarımızı değiştirmeliyiz.

Sonuç olarak sınav kaygısı öğrene geldiğimiz, bize empoze edilen, akılcı ve gerçekçi olmayan  bir inanış ya da düşünce kalıbının ürünüdür.

Unutmayalım ki bu düşünce kalıbını değiştirmek tamamen sizlere bağlıdır.

SINAV KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMA YOLLARI

Gerçekte sağlıklılığın korunması ve aşama yapılması için belirli düzeyde, aşırı olmayan, kaygıya ihtiyaç vardır.

Kaygı temelde kişiye rahatsızlık veren olayın kendisinden değil olayın kişi için taşıdığı anlamdan kaynaklanmaktadır.

Bir çok öğrenci sınavlarla birlikte kişiliğinin ve varlığının değerlendirildiğini düşünür. Kaygı, beyinde öğrenmek için gerekli olan protein zincirlerinin kurulmasını engeller. Daha açık bir ifadeyle kaygı zihinsel faaliyeti açan en önemli faktörlerdendir.

İnsanın kaygıdan kurtulabilmesi için öncelikle vücudunu gevşetmeyi öğrenmesi gerekir. Vücudu gevşetmenin üç yolu vardır.

A) Doğru nefes alma

B) Fizik egzersizi

C) Düşünce biçimini düzenleme

A) Doğru nefes almak:

Doğru nefes vücudu rahatlatır, gevşenmeyi sağlar. Vücutta daha fazla oksijen yakılmasından dolayı, öğrenme sırasında beyinde meydana gelen protein bağlarının kurulmasını sağlar. Oksijenin vücudun en uç noktasına gitmesini ve stresin ortadan kalkmasını ya da azalmasını sağlar. Doğru nefes alma nasıl olmalı: Doğru nefes almada akciğerin tamamı oksijen ile dolar. Sağ elinizin avuç içini midenize, sol elinizi göğsünüze koyun. Nefes aldığınızda sağ eliniz hareket ediyorsa doğru nefes alıyorsunuz demektir. Günde 40-50 defa doğru nefes alma egzersizi yapmak kaygıyı düşürür.

B) Düzenli fizik egzersizi:

Fizik egzersizinin yararları:

- Kas gevşemesi

- Zihinsel gevşeme

- Yapılan işte etkinliğin artması

- Enerjide artış

- Endişelerde azalma

- Daha iyi sağlık

- Duygusal rahatlık

- Kendine güven artışı

• Günde 10-20 dakika düzenli egzersiz yapmanın sınavlara hazırlanan gence sağlayacağı yararlardan birincisi kaygıyı azaltması, ikincisi öğrenmede etkinliğin artması. Gerginliğin damarlarda daralmaya neden olduğu için hücrelere giden kan miktarında azalma olur. Sınav stresini yaşayan gencin durumu budur. Bu da hücrelerin yetersiz beslenmesi demektir. Bu durumda vücutta salgılanan bazı maddeler öğrenmeyi zorlaştırır ve hücrelerin kapasitelerini tam manasıyla kullanamamasına neden olur.
• Fizik egzersizi öğrenmeyi kolaylaştırır. Fiziksel egzersizden sonraki rahatlama sırasında salgılanan seratonin adındaki madde öğrenmek için gerekli olan zihinsel ortamın doğmasına neden olur.
• Bir fizik egzersizi programı tamamlandığı zaman yorgunluk hissedilmemeli. Zıplayarak yapılan yorucu hareketlerden kaçınılması. Sağa sola eğilme. Öne eğilerek eli yere değdirme, dizleri bükerek yere eğilip hareketler yapın.

C) Düşünce biçimini düzenlemek:

Kaygıyı azaltmak için pratik öneriler:

• Sınav için olumlu düşünün. Sınavdan önce zihninizde geçmişteki başarısızlıklarınızı değil başarılarınızı düşünün. Kendinize güvenin. "Mahvolurum" "hapı yutarım" gibi düşüncelerin problemi çözmeye yararı olmadığını unutmayın.
• Sınav bilgilerin ölçülmesidir kişiliğinizin değil.
• Yapamayacağım, başaramayacağım şeklindeki düşüncelerden kurtulun. Bu düşünceler sınavı baştan kaybetmenize neden olur.
• Daha önceki başarısızlıklar sebeplerini araştırın. Onları telafi edilmesine çalışın. Başka bir deyişle, aynı sebeplerin yeni bir başarısızlığa yol açmasına izin vermeyin.

*UNUTMAYIN BAŞARILI OLMANIN BİRİNCİ ŞARTI KENDİNE GÜVENDİR.